Kuzey Işıklarına doğru yolculuk

2015 yılının Eylül ayında planladığım Norveç seyahatine gidemeyeceğimi doktordan öğrenince adeta yıkılmıştım. Ne hayaller kurup, planlarımı yapmış ve alınması gereken bir çok biletimi almıştım halbuki. ''Kısmet değilmiş'' diyerek köşeme çekiliyordum ki Azgezmiş olan Zehra'nın ''Şubat'ta kuzeye gidiyoruz, gelmek isteyen var mı?'' konulu mailini görene kadarmış.

Zehra ve Hakkı yıllardır gezen ve fotoğraf çeken bir çift. Ben de onları fotoğraf temalı gezilerinden tanımıştım ve kendileri ile dört, beş defa seyahat gerçekleştirdim. Ama son üç, dört yıldır kapalı grup yapıp böyle pahalı ülkelere tur şeklinde değil de arkadaş grupları ile ucuza gittiklerini biliyordum. İzlanda kısmet olmamıştı iki yıl önce ama bu sefer Norveç beni kabul edecekti:) Hemen detayları konuştuk ve yıllardır istediğim iki şeyi bu gezide birleştirecek olmamın sevinci ile Pegasus'tan Oslo biletimi Şubat 2016 için hemen aldım :=) Tek başıma değil de neden grupla gittiğimi anlatayım.


Neden Norveç?

Neden Norveç'e bu kadar takığımı açıklayayım. Lise yıllarındayım. Müzik ile haşır neşir olmaya yeni başlamışım. Rock/metal türevlerini dinlerken buldum kendimi. Dinlediğim gruplar hep ne hikmetse Kuzey ülkelerinden çıkıyordu. O dönem öyle araştırmaya başladığımda Norveç'in bu konuda cennet bir ülke olduğunu farketmiştim. Yıllardır dinlediğim ve benim için çok özel olan grupların/albümlerin geneli Norveç'tendir.


İkinci sebep ise o yıllarda izlediğim bir belgesel ile Norveç'in yalın, ıssız, vahşi ve ilginç doğasını yakından tanıma fırsatı bulmuş olmamdı. O kadar ilginç gelmişti ki bana zaten dinlediğim grupların çoğunun klipleri de karlarla kaplı ormanlarda filan oluyordu. (Hayır black metal dinlemiyorum!! :) ) Böyle iyice moda girmelik ülkeydi yani bana göre.

Üçüncü sebebim ise 5 yıl önce bir National Geographic sayısında ''Northern Lights'' (Yani kuzey ışıkları) konulu bir makale ve fotoğraflar görünce gözlerime inanamadım. Hatta renkli gökyüzünü ilk gördüğümde Photoshop sandım  ve ''Natgeo da photoshoplu fotoğraf mı kullanıyor yahu!'' dedim :S Makaleyi okuyunca bunun harika bir doğa olayı olduğunu ve asırlardır özellikle kuzey ve güney kutbuna yakın ülkelerde görüldüğünü öğrenmiş oldum. O zamanlar da fotoğrafla yeni haşır neşir olan bir insan olduğumdan çekti de çekti beni bu olay.

Norveç'e yazın değil de kışın gidişimin iki ana sebebi;

Kış memleketini kışın görmek,
Kuzey Işıklarını yakalamak.

Nedir bu Kuzey Işıkları?


Aurora Borealis ya da bilinen diğer adı ile Northern Lights, yeryüzünün manyetik alanı ile Güneş'ten gelen yüklü parçacıkların etkileşmesi sonucu gökyüzünde oluşan muhteşem ışımalardır. Kuzey ve Güney Kutubuna yakın bölgelerde görülür. Kuzey kutbundakilere Aurora Borealis, Güney kutbundakilere de Aurora Australis adı verilmiş. Farklı renklerde görülebilir. Oksijen ile karıştığında yeşil veya kahverengiye yakın bir kırmızı, Nitrojen ile karıştığında ise mavi ya da kırmızı renkte görülüyor. Ben Oksijene karıştığı şekli gördüm. Önce yeşil sonra mor&pembe karışımı renkler gözümüzün önünde dans etti :)

Tromso Bilim Müzesinde Kuzey ışıkları ile ilgili bir belgesel izledik. Bilmem kaç yıl önce görülmeye başladığında halk çok tedirgin olmuş, evlerinden dışarıya çıkmıyorlarmış hatta. Tanrının bir cezası olarak nitelendiriyorlar ve o ışığın çocuklarını alacaklarından korkuyorlarmış. Bilimsel veriler bulunmadan önce geceleri beliren Kuzey ışıkları, inanca, hurafe şeylere bağlanmış ve bunlara bağlı olarak Tanrının insanları cezalandırması şeklinde yorumlanmış genelde.

Ne zaman görebiliriz?


En yoğun görüldüğü aylar Eylül-Nisan ayları arası. Ama Kuzey Işıklarını görmek büyük bir şans olduğu için kesin şu zaman gidin diyemem. Örneğin takip ettiğim bir sürü Norveçli fotoğrafçı geçtiğimiz sene Ağustos ayında Tromso civarında Kuzey Işıklarını görüp, fotoğraf paylaşmıştı. Ha süper görülen Şubat-Mart aylarında hiç bir şey göremeden dönen arkadaşlarım da var. Dediğim gibi bu bir doğa olayı olduğu için görmeniz büyük bir şans olacaktır. Çok soğuğu seven biri değilseniz o zaman sonbahar ya da ilkbaharda şansınızı bir deneyin derim. Çünkü Aralık-Mart arası dondurucu soğuklarda ışık avı pek insani bir olay değil :) Mutlaka planınızı en az 3-4 gün şeklinde yapın. Gündüz gezer, akşam ışık kovalarsınız.

Nerelerde görülür?

Görüldüğü ülkeler Norveç, İsveç, Finlandiya, İskoçya, İzlanda, Kanada'nın Kuzeyi, Yeni Zelenda, Avustralya.  Tabi ülke genelinde görülüyor demiyorum. Kutba yakın olan bölgelerde özellikle görme şansınız var. Bizim tercihimiz Norveç'in Tromso bölgesinden yana oldu. Daha da kutba yakın yerlere gidebilirsiniz elbet. Ne kadar yakın, o kadar iyi bence :)

Kuzey ışığını kovalamak zor mu?

Her güzel şeyin tabi ki  zor bir kısmı da var. Kuzey Işığını kovalamanın da bir bedeli var elbet. Bana göre Dünya'ın en zor olaylarında birisi. Neden mi? Hemen anlatayım;

Öyle sen evinde otururken, ''hadi bu gece çıksın da izleyeyim biraz'' şeklinde pek olmuyor. Olan evler var elbet. O zaman evden çıkmadan çekim yapabileceğiniz ya da bu doğa olayını görebileceğiniz bölgeleri/evleri araştırabilirsiniz. Hoş bizim ev şehirden çok uzaklarda olduğu için güzel bir konumdaydı. Nitekim son gün evin önüne tezgahı kurduk ve 1,5 saat bu doğa olayını izleyip, fotoğrafladık çığlık çığlığa :)


1-Öncelikle havanın tertemiz, bulutsuz, yağmursuz, pırıl pırıl olması gerekiyor. Bulutlu günlerde de görülüyor elbet bir sürü bulutların arasından fışkıran Kuzey ışığı fotoğrafı görebilirsiniz ama o fotoğraflar ışığın güçlü şekilde yansıdığı gecelerdir yine şans üzerine çekilmiştir.

2- Işığın güçlü geldiği bölgeler ve o bölgeye ulaşacağı tahmini saatleri gösteren telefon ve web uygulamaları var. Bunu da hava durumu ile birlikte her gün takip etmek gerekiyor. Biz bir haftada manyağa bağladık. Işıkları gördükten sonra, Oslo'ya döndüğümüz gün bile hala bakıyorduk telefondaki uygulamalara :D

Önereceğim site: http://www.aurora-service.net/aurora-forecast/

3-Işık kirliliği olmayan bir bölgede olmanız gerekiyor ki Kuzey ışıklarını daha kolay, net şekilde görebilesiniz ve kusursuz şekilde fotoğraflayabilesiniz. Hoş bazı fotoğrafçılar yaşanan şehrin üzerine düşen Kuzey ışığını şehrin görüntüsü ile birlikte fotoğraflamayı seviyor. Örneğin gündüz vakti gezerken, evimize çok yakın aşağıdaki fjordu gördük ve ''muhteşem ışık yakalarız burada'' dedik. Fakat gece oraya gittiğimizde manzara bize pek iç açıcı gelmedi. Çünkü bir çok yerden ışık yansıyordu ve bu da istediğimiz gibi fotoğraflar çekemeyeceğimizi gösterdi.

Balsfjord




Gözle görülmeyen yeşil ışığı gören makina. Gördüğünüz üzere çok zayıf iken.

4-Kış mevsiminin en güçlü yaşandığı ülkeye/şehre gitmişsiniz. Bir de böyle Aralık-Mart arası gittiyseniz donmaya hazır olun. -9 ile başlayan ilk geceki maceramız, 4. yani son gecemizde -22 ile son buldu.


5-Hava karardıktan sonra görüldüğü için bilmediğiniz ıssız, karanlık yollarda araba sürmeye hazırlıklı olun. En güzeli gündüz vakti görülebilecek yerleri saptayıp, gece direk olarak oraya gitmek. Güzel kompozisyonlar yakalayabilmek için güzel bir manzara bulmakta şart. Kuzey Işığı avcısı boşuna denmiyor :) Gece ise süpriz vahşi hayvanlarla yol ortasında karşılaşabilirsiniz, korkmayın! :)

6-Uykusuz kalmaya da hazır olmalısınız. Kuzey ışığının tam olarak ne zaman çıkacağı belli olmadığı gibi, tahmin edilen saatlerde ekipmanlarınızı kurup beklemeye başlayacağınız için gecenin 02.00'ında ya da 03.0'ında eve doğru dönüş yoluna geçebilirsiniz.

7-Evet beklemeye kesinlikle hazır olun. Saatlerce bekleyebilirsiniz. Bu ışıklar bekleyince, soğukta donmak üzere iken çıkıyor hep :)


8-Fotoğraf çekmiyorsanız, turistik gezi peşindeyseniz sabrınız bir süre sonra tükenebilir. O zaman sizi tur firmalarına yönlendireyim. Onların sıcak bekleme alanları var. Makinaları dışarıya kurup ara ara ışık çıktı mı diye bakıyorlar sadece, onun dışında çadırlarda/ kabinlerde oturuyor millet:S

9-Son olarak hiç akıl  işi değil. 4 gece boyunca çetin şartlarda fotoğraf çekmeye çalıştık ve ''Annem beni böyle görse var ya sen kafayı yemişsin'' derdi cümlesi aklımdan çıkmadı hiç :D

Gecenin üçünde tezgahı kurmuş deliler işte!


Gerçekten ışıklar öyle dönüyor mu?



Evet vallahi dönüyor. İlk iki gecemizde 5-10 saniyeliğine beliren ve sönen çizgiler halinde gördük. Son iki gecemizde ise dans eden, dönen, patlayan ışıkları gördük. Size youtube'un güzel videolarından bir kuple örnek;

https://www.youtube.com/watch?v=hsMW7zbzsUs

Kuzey ışıkları nasıl fotoğraflanır?

Öncelikle öyle telefonla filan yakalayabileceğiniz bir şey değil bu. Çünkü hareket ediyor! Telefonla yakaladığınız şey bulanık bir renk şeklinde olur o kadar.

1-Manuel modu olan bir makine şart. Tam profesyonel olmasına gerek yok. Temel manuel ayarları yapılabilen (enstantane&diyafram) bir makine yeterli. Makineye hakim olmalısınız, nasıl fotoğraf çekileceğini bilmeniz o anı ölümsüzleştirmeniz için güzel olacaktır.

2-Geniş açı lensiniz varsa pek şükela olur. 8-10 mm civarı gayet iyi iş görür.

3-Bizim gibi doğanın kucağında, sessizliğin ve ıssızlığın ortasında iseniz 600-1000 ISO arası değerlerle güzel sonuçlar alırsınız. Çevrede ışık varsa ISO değerini düşürmek lazım.

4-Diyaframınız en açık ne ise ona getirin. f2/8 çok başarılı ama benim Fujifilmtr'den ödünç aldığım 10-24 mm lens f/4 olduğu için diyaframı f/4 kullandım.

5-Hareket eden bir cisim yakalamaya çalıştığınız için uzun pozlama yapacağız. Işığın ve bulunduğunuz ortamın durumuna göre enstantane ayarını 5 sn.'den başlayarak 15-20 sn. arasına kadar pozlama değerlerini deneyerek çıkan sonuca göre oynamalar yapabiliriz. Bu konuda epey araştırma yapmıştım ben, önceden çekilen fotoğraf değerlerine de bakabilir, ekipmanı kurduktan sonra o değerler etrafında en güzel sonucu deneme yöntemi ile alabilirsiniz.

6-Makineyi manuel de kullandığımız için tüm ayarlarımız manuel. Doğal olarak netleme de manuel ayarda olmalı. O yüzden ışıklar belirmeden önce netlik ayarlarını yapmanız lazım. Yoksa tüm ayarlar doğru iken netlik işini çözemezseniz, tüm fotoğraflar flu yani net olmayacaktır.

7-Tripod şart!


8-Saatlerce bekleyin, yılmayın, mücadele edin!

9-Denklanşöre basıp, saniyelerin dolmasıın beklerken koşun, halay çekin, horon tepin. Hareket şart. Yoksa el ve ayaklar ilk üşüyen, uyuşan ve bir süre sonra hissetmediğiniz yerler oluyor.

10-Çektiğinizde eve gidip bir kahve için. Ya da bizim gibi gecenin 02.00'ında zafer çorbası için! :=)

Kuzey ışıklarına giderken ne götüreyim?

Dediğim gibi kış mevsiminin çetin aylarında yolculuk yapıyorsanız sıkı bir ekipmanla gitmeniz gerekiyor.


1-Sağlam bir kış botu/ayakkabısı,
2-Termal çoraplar/kalın veya yün çoraplar,
3-Alt ve üst termal içlik. Feci hayat kurtarıcı!
4-Güzel bir kar pantolonu
5-Güzel bir kış montu.
6-Bir kaç kazak,
7-Makina ile sürekli haşır neşir olacağınız için dokunmatik eldiven + sıcak tutan kar eldiveni öneririm. Bende 3 tane eldiven vardı. Bir gece normal polar olan eldivenimi giydim ama inanılmaz üşüdüm. Ellerim hiç ısınmadı. Sonraki gece bir arkadaşım tavsiyesi ile satın aldığım şu eldivenlerimi giydim ve gerçekten sıcak tuttu. Bu eldivenin de sıkıntısı hiç bir şeyi bu eldivenle yapamamanız. Bir şey yapmak istediğinizde çıkarmanız lazım. Böylece de el sürekli soğuğa maruz kalıyor.

8-Kar maskesi. Gözlerim bile görünmüyordu vallahi genelde.
9-Boyunluk, atkı, sıcak tutan, hem boynunuzu hem yüzünüzü sarabileceğiniz bir şey.
10-Bere
11-Kafa feneri
12- Fotoğraf makinesi
13-Geniş açı lens
14-Tripod
15-Varsa makina için uzaktan kumanda.
16-Üşenmezseniz polar battaniye, ya da kaldığınız evde battaniye varsa yanınıza almanız süper olur.


Norveç'te Kuzey Işıkları için nereler tavsiye edilir?

Öncelikle Norveç'in başkenti Oslo'ya oradan da kuzeye aşağıdaki bölgelere uçak ile gitmenizi tavsiye ederim.

Kış şartlarında Oslo'dan Tromso'ya kara yolu ile gitmek pek akıl karı değil. Yorucu ve maliyetli olur. Planınızı çok önceden yapabiliyorsanız Norveç Havayolları yani Norwegian Airlines'ın çok önceden duyurduğu kampanyalı biletleri kovalayarak uygun fiyatlarda uçakla kuzeye gidebilirsiniz. Norwegian Airlines, Norveç'in Pegasus'u bu arada.

Güzel manzaraları olan ve ışığın bol görüldüğü lokasyonlar ise şöyle:

Oslo'dan uçakla;

-Tromso
-Alesund
-Alta
-Narvik
-Harstad
-Hammerfest
-Lakselv
-Svalbard
-Lofoten Adaları

Buralara indiğinizde ise araba kiralamanız çok iyi olacaktır. Hem gündüz kış manzaraları olan yerleri gezer akşam için güzel yerler bakarsınız. Böylelikle 3-4 gününüz var ise hem gündüzü, hem de geceyi iyi değerlendirirsiniz.

Biz Tromso'yu tercih ettik. Çevresi oldukça fotoğraf açısından zengin. Tromso civarında ise Kuzey ışığı için gidilecek yerler aşağıdaki gibi.


1-Kvaloya bölgesi
2-Ersfjord
3-Kaldığımız bölge Lakselvbukt
4-Senja
5-Sommoray adası

Sarı ile işaretlediğim alan çok büyük bir alan bu arada. Fjordları gezip, istediğiniz manzara fotoğraflarını yakalayabilirsiniz. Kuzeydeki fjordları araba ile gezebiliyor olmak çok güzel. Ama tek sıkıntı öyle istediğin yerde durup fotoğraf çekemiyorsun. Yollar bir şerit gidiş ve bir şerit geliş olduğu için oldukça dar. Arabanın durabileceği cepler çok fazla da yok. Kış mevsiminde kar kalınlığı da 1 metreyi genelde geçtiği için  inip fotoğraf çekebileceğiniz alanlar, fjordlar çok ender. Kuzey ışığı turunu kendiğiniz yapacaksanız hazırlıklı olmakta yarar var.



Peki Kuzey Işıklarını görmeye tek başımıza gitsek nasıl olur?

Olmaz mı olur tabi ama nasıl yöntemlerle seyahat ettiğiniz, bütçeniz nedir ne değildir önemli konular bunlar. Ben farklı farklı seyahat gruplarına üyeyim. Kış aylarında tek başına gidip, çadır kurup, ışık kovalayanlar da var. Hikayelerini dinledim, okudum. Macera dolu, enteresan anıları var :) Ama belli standardlarınız varsa tek başına Norveç maliyetli olacaktır. Araba kiralayamam, bilmediğim yerde kullanamam diyorsanız Kuzey Işığı turu yapan firmalar/fotoğrafçılar önerebilirim. Norveç'te her şey pahalı. Günübirlik Kuzey ışığı turları 1000 NOK'tan yani 300 TL'den başlıyor. Adınızı yazdırıyorsunuz size bilgi veriyorlar ışığın çıkabileceği geceye dair. Ona göre tur düzenleniyor ya da hava birden kapadıysa turu son anda da iptal edebiliyorlar. Otellerde oda ücretleri ise 150 TL'den başlıyor. Ben geçen sene kış için epey araştırma yapıp, tur yapan fotoğrafçılarla yazışmıştım. Zaten fotoğraf turlarına katılmak isterseniz 2-3 gecelik paketlerde 1500 TL'den başlıyor ve buna sadece fotoğraf çekme zamanı, fotoğraf çekilecek yerlere götürme ücreti ve fotoğrafçının rehberlik bedeli dahil. Konaklama veya yeme&içme yok.

Kış mevsiminde gittik, Kuzey Işığı haricinde başka ne gibi aktiviteler yapılabilir Norveç'te?

Eğer bütçeniz varsa, bir kere geldim bir daha nerede göreceğim de yapacağım diyorsanız alttaki etkinlikleri araştırabilirsiniz. Minimum 300 TL'den başladığını da belirteyim.

1- Gemi ile Balina turu
2-Husky tipi Köpeklerle kızak turu
3-Donmuş gölde balık avlama
4-Trekkni turları
5-Kayak
6-Günübirlik gemi ile fjord turu
7-Sami  Kültür Turu (buna başka bir yazımda değineceğim)

Peki maliyetler nasıl, nerede konaklanır, ne yapsak güzel olur?

Norveç gerçekten PAHALI bir ülke. Burada bir abartı yok. Adamların gelir seviyesi çok yüksek olduğu için dışarıdan gelen insanlara çok pahalı. O nedenle bir şekilde en az 3-4 kişilik bir ekip oluşturup Norveç planı yapmanızda fayda var.

Norveç, Avrupa'nın aksine hostel hayatı olan bir ülke değil. Oslo haricindeki diğer şehirlerinde tek tük bir tane filan anca vardır. Norveç'te konaklama olarak oteller ve ev kiralama yöntemi yaygın.Fakat Oteller çoook pahalı gerçekten. Tromso'da geceliği 150 TL'den başlıyor.


Lakselvbukt bölgesinde kiraladığımız 10 kişilik, 2 katlı, 2 tuvaleti ve banyosu, saunası olan evimiz.

Bizim gibi ev kiralayıp, günübirlik gezilerle çevrenizi gezebilirsiniz. Böylelikle her imkanı sağlayan bir ev kiraladığınızda 3/4'e böldüğünüzde maliyetler epey düşecektir. Ev kiralama sitesi olarak önereceklerim:

www. airbnb.com
www.booking.com
www.visitnorway.com
www.vikinghotell.no
www.tromsocamping.no

3/4 kişi iken araba kiralayarak gezmek en mantıklısı olacaktır. Çünkü her yere ulaşım maalesef yok ve toplu taşıma ile hem zaman kaybı, hem de para kaybı yaşarsınız. Araba kiralarına ise şu sitelerden bakarak kıyaslama yapabilirsiniz. Bu arada bir endişeniz olmasın kış memleketi olduğu için yollar her daim açık, kayma, buzlanma olayı yok. 7/24 kar küreme araçları çalışıyor. Evlerin önüne kadar girip temizliyor. Zaten araçların çoğunda çivili lastik var. Böylelikle kayma riski ortadan kalkıyor. Ayrıca Norveç tam bir kurallar ülkesi olduğu için şehirlerarası hız limiti 90 KM, geçerseniz anında ceza gelir çünkü her yerde fotoğraf çeken kameralar mevcut.Bu arada sürücüler de kurallara çok uyuyuyor. Yani sorunsuzca araba kullanabilirsiniz.

www.kayak.no
www.visitnorway.com
www.skyscanner.com
www.rentalcars.com
www.norwegian.com

Velhasıl inanılmaz bir deneyim Kuzey Işıkları. Kış mevsiminde gezmeyi sevenler için güzel bir lokasyon Kuzey ülkeleri. Şimdiden diğer hayalim olan İzlanda'ya çalışmalara başladım ve kısmet olursa önümüzdeki kış mevsiminde 1 hafta kadar İzlanda düşünüyorum bakalım.

Bu gezimde bana fotoğraf ekipmanı konusunda destek olan Fujifilm Türkiye ekibine çok teşekkür ederim. 10-24 mm'in lezzetini oldukça tattım sayelerinde :)


Ben bir hayalimi gerçekleştirdim. Umarım siz de hayallerinizin peşinde koşarsınız.

(Evet 15 sn boyunca hareketsiz durdum :-) )


Yorumlar

  1. Heyecanla okudum. Azmini tebrik ederim. Fotoğraflar da harika olmuş, darısı başıma diyelim :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merhaba,
      Teşekkür ederim. Hemen planları yapın bence :)

      Sil
  2. merhaba,

    Kuzey Işıklarına özel turlar dışında bir grupla gitmeyi tercih ediyorum. temel amacım kuzey ışıklarını görmek. Bu şekilde küçük gruplara rehberlik edebilecek kişiler tanıyorsanız iletişim bilgilerini paylaşır mısınız lütfen benimle.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merhaba,
      Öyle birini tanımıyorum maalesef.

      Sil

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Norveç'i ucuza çıkarmanın yolları

Saraybosna

Güney Amerika Kıtası Hazırlık Rehberi